Lwia grzywa (Hericium erinaceus) to wyjątkowy gatunek grzyba, który zyskuje coraz większe uznanie zarówno w medycynie naturalnej, jak i w badaniach naukowych nad jego prozdrowotnymi właściwościami. W tradycyjnej medycynie azjatyckiej był stosowany od wieków, głównie jako środek wspierający układ nerwowy oraz trawienie. Obecne badania sugerują, że lwia grzywa może poprawiać funkcje poznawcze, chronić układ nerwowy oraz wzmacniać odporność. Coraz częściej znajduje ona zastosowanie w profilaktyce zdrowotnej, zwłaszcza w odniesieniu do chorób neurodegeneracyjnych i zapalnych.
Właściwości nootropowe i neuroprotekcyjne
Lwia grzywa wykazuje duży potencjał nootropowy, wspierając pamięć, koncentrację i szybkość przetwarzania informacji. Kluczowym mechanizmem działania jest stymulacja produkcji czynnika wzrostu nerwów (NGF - Nerve Growth Factor), który wspiera regenerację neuronów i zdrowie mózgu. W 2023 roku badania wykazały, że już po 60 minutach od spożycia lwiej grzywy poprawie ulega czas reakcji w testach poznawczych, takich jak test Stroopa, oceniający zdolności uwagi i przetwarzania informacji.
Kliniczne badania na młodych dorosłych także przynoszą obiecujące wyniki. Uczestnicy 28-dniowego eksperymentu, którzy codziennie przyjmowali 1,8 g ekstraktu z lwiej grzywy, odnotowali poprawę funkcji poznawczych i zmniejszenie poziomu stresu, choć efekt ten nie był istotny statystycznie. Ponadto istnieją przesłanki, że lwia grzywa działa neuroprotekcyjnie, co może czynić ją cennym wsparciem w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer i Parkinson.
Wspomaganie układu pokarmowego
Lwia grzywa może także wspierać zdrowie układu pokarmowego. Badania pokazują, że wyciąg z tego grzyba chroni przed wrzodami żołądka oraz łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego. W badaniach na zwierzętach wykazano, że lwia grzywa może łagodzić objawy chorób zapalnych jelit, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. W jednym z badań na pacjentach z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, suplementacja lwiej grzywy znacząco zmniejszyła objawy i poprawiła jakość życia już po trzech tygodniach. Choć wyniki są obiecujące, potrzeba dalszych badań klinicznych, aby potwierdzić te obserwacje.
Lwia grzywa ma także potencjał do wspierania zdrowia żołądka poprzez zmniejszenie kwasowości oraz ochronę przed wrzodami żołądka wywołanymi alkoholem, co udowodniono w badaniach na zwierzętach. Ze względu na te właściwości, może być cennym elementem diety dla osób z problemami układu pokarmowego. Przed wprowadzeniem suplementacji warto jednak skonsultować się z lekarzem.
Korzyści dla układu sercowo-naczyniowego
Grzyb lwia grzywa ma również pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Badania sugerują, że ekstrakt z lwiej grzywy może obniżać poziom trójglicerydów oraz redukować utlenianie cholesterolu, co jest kluczowe w zapobieganiu miażdżycy. W badaniu na szczurach karmionych dietą wysokotłuszczową, suplementacja lwiej grzywy obniżyła poziom trójglicerydów o 27% i zmniejszyła przyrost masy ciała o 42% w ciągu 28 dni.
Lwia grzywa zawiera również hericenon B, związek, który może spowalniać krzepnięcie krwi, zmniejszając ryzyko zawału serca i udaru. Badania probówkowe wskazują, że grzyb ten może wpływać na płytki krwi, co pomaga zapobiegać zakrzepom. Pomimo obiecujących wyników, potrzeba dalszych badań na ludziach, aby potwierdzić te właściwości i ustalić odpowiednie dawki.
Wpływ na układ immunologiczny
Lwia grzywa wpływa nie tylko na układ nerwowy, ale także na odporność. Zawiera polisacharydy, które działają immunomodulująco, regulując odpowiedź układu odpornościowego. Badania pokazują, że suplementacja lwiej grzywy może wzmacniać odporność, wspierając organizm w walce z infekcjami i zapobieganiu niektórym chorobom. Dodatkowo ma działanie przeciwzapalne, co jest szczególnie ważne w przypadku chorób zapalnych, takich jak zapalenie jelit czy choroby autoimmunologiczne.
Warto jednak zachować ostrożność. U osób z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń, lwia grzywa może nadmiernie stymulować układ odpornościowy, co może nasilić objawy. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować się z lekarzem.
Zastosowanie w suplementacji i bezpieczeństwo
Lwia grzywa dostępna jest w wielu formach, takich jak proszek, kapsułki czy ekstrakty, co ułatwia jej suplementację. W badaniach klinicznych standardowe dawki wynosiły od 1 do 3 gramów dziennie, jednak dawkowanie może się różnić w zależności od formy produktu i celu suplementacji. Warto zaznaczyć, że lwia grzywa jest bezpieczna w umiarkowanych dawkach, choć niekiedy mogą wystąpić efekty uboczne, takie jak dolegliwości żołądkowe czy reakcje alergiczne.
Kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe lub immunosupresyjne powinny unikać suplementacji bez konsultacji z lekarzem. Lwia grzywa może wpływać na krzepnięcie krwi oraz wzmacniać działanie leków obniżających poziom cukru we krwi. Dlatego, choć wykazuje wiele korzyści zdrowotnych, zawsze należy ostrożnie łączyć ją z lekami i skonsultować się ze specjalistą.
Podsumowanie korzyści zdrowotnych lwiej grzywy
Dzięki swoim właściwościom nootropowym, neuroprotekcyjnym, przeciwzapalnym i immunomodulującym, lwia grzywa staje się coraz popularniejszym suplementem diety. Poprawa funkcji poznawczych, wsparcie zdrowia mózgu oraz wzmocnienie odporności to tylko niektóre z korzyści, które sprawiają, że jest cennym elementem codziennej diety, szczególnie w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer. Dodatkowo, wspieranie układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego czyni lwią grzywę wszechstronnym suplementem.
Mimo obiecujących wyników badań, lwia grzywa była testowana głównie na zwierzętach lub w małych próbach klinicznych. Dlatego potrzeba więcej badań na większą skalę, aby potwierdzić jej efektywność w długoterminowym stosowaniu u ludzi. Suplementacja powinna być stosowana świadomie, a przed jej rozpoczęciem warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie w przypadku osób przyjmujących leki lub cierpiących na przewlekłe choroby.
Perspektywy i przyszłe badania
Mimo długiej tradycji stosowania lwiej grzywy w medycynie naturalnej, jej działanie na zdrowie ludzkie wymaga dalszych badań naukowych. Dotychczasowe eksperymenty, zwłaszcza te dotyczące zdrowia mózgu i układu nerwowego, przyniosły obiecujące wyniki, ale stanowią jedynie punkt wyjścia dla dalszych badań klinicznych. Ciekawym kierunkiem badań mogą być choroby układu nerwowego, takie jak stwardnienie rozsiane, gdzie lwia grzywa mogłaby wykazywać działanie neuroprotekcyjne.
Dalsze badania nad wpływem lwiej grzywy na zdrowie serca oraz układ odpornościowy również zapowiadają się obiecująco. Naukowcy widzą w tym grzybie potencjał w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, takim jak cukrzyca, choroby serca czy nowotwory. Przyszłe badania będą istotne dla pełnego zrozumienia możliwości lwiej grzywy i mogą otworzyć nowe ścieżki w profilaktyce zdrowotnej.
Bibliografia
- Docherty S., Doughty F.L., Smith E.F. (2023). The Acute and Chronic Effects of Lion's Mane Mushroom Supplementation on Cognitive Function, Stress and Mood in Young Adults: A Double-Blind, Parallel Groups, Pilot Study. Nutrients. Dostępne online: Link
- Chong P.S., Fung M.L., Wong K.H., Lim L.W. (2019). Therapeutic Potential of Hericium erinaceus for Depressive Disorder. International Journal of Molecular Sciences. Dostępne online: Link
- Mori K., Obara Y., Hirota M., et al. (2008). Nerve Growth Factor-Inducing Activity of Hericium erinaceus in Human Astrocytoma Cells. Biological & Pharmaceutical Bulletin. Dostępne online: Link
- Chong P.S., Fung M.L., Wong K.H., Lim L.W. (2020). Effects of Hericium erinaceus (Lion's Mane Mushroom) on Cognitive Performance, Mental Health, and Well-Being. Journal of Medicinal Food. Dostępne online: Link
- Li I.C., Lee L.Y., Tzeng T.T., et al. (2018). Neurohealth Properties of Hericium erinaceus Mycelia Enriched with Erinacines. Behavioural Neurology. Dostępne online: Link
- SFD. Lwia Grzywa - Lion's Mane Mushroom na Przyspieszenie Reakcji. Dostępne online: Link
- Cibdol. Grzyb Lion's Mane: 9 Korzyści Zdrowotnych i Nie Tylko. Dostępne online: Link
- Dietetycy.org.pl. Lwia Grzywa. Grzyb do Zadań Specjalnych. Dostępne online: Link
- Strona Zdrowia. Soplówka Jeżowata – Grzyb Lion's Mane: Właściwości, Skutki Uboczne, Przeciwwskazania. Dostępne online: Link
- Feelgoodpal. Grzyb Lwia Grzywa: Korzyści Zdrowotne i Skutki Uboczne. Dostępne online: Link